Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα



Λίγο πριν δώσω το μάθημα "Ανθρωπολογία της Συγγένειας", συγκλονίζομαι και συγκινούμαι με όλα αυτά που το βορειοανατολικό Αιγαίο, μου έχει δώσει απλόχερα.

Λίγο πριν γράψω και εξηγήσω ότι οι συγγενικές σχέσεις είναι ένα απλό κατασκεύασμα της κοινωνίας και ότι η έννοια της οικογένειας εννοιοδοτείται διαφορετικά κατά κοινωνία, κατά τόπους και κατά εποχές, ταρακουνιέμαι σύγκορμος με τη διαπίστωση ότι σε τούτον τον τόπο του βορειοανατολικού Αιγαίου, έχω πλέον τη δική μου μεγάλη και ζεστή Οικογένεια που με υποδέχεται με τρυφερή αγκάλη.

Λίγο πριν προσπαθήσω να προσεγγίσω την πολιτισμική διαφοροποίηση της έννοιας της μητρότητας, μέσω της βαρυσήμαντης έννοιας της Μάνας, συνταράσσεται κάθε κύτταρο της σάρκας μου, όταν συνειδητοποιώ το μεγαλείο της Ελληνίδας Μάνας αλλά και της μεγαλύτερης όλων, της Ελλάδας Μάνας, αυτής που ξεμπροστιάζεται στο παζάρι των εμπόρων, αυτής που χαρακώνει το κορμί της για να μεγαλώσει το παιδί της, αυτής που ξεπουλιέται σωματικά για να μην πουληθεί πνευματικά, μα χωρίς να κατανοεί ότι σώμα και πνεύμα δεν διαχωρίζονται, αυτής που βλέπεις να παλεύει με τα κύματα του Αιγαίου, σε μια πνιγμονή δίχως σωτηρία, σε ένα ταξίδι δίχως γυρισμό...


Η σχέση μου με το Αιγαίο, φωλιάζει στο βυθό μιας ρήσης από έναν ποιητή του άλλου πελάγους, του Ιονίου:


"Τα σπλάγχνα μου και η θάλασσα ποτέ δεν ησυχάζουν..."


"Μάνα μου Ελλάς"
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Εκτέλεση: Νίκος Δημητράτος




Δεν έχω σπίτι πίσω για να `ρθώ 
ούτε κρεβάτι για να κοιμηθώ 
δεν έχω δρόμο ούτε γειτονιά 
να περπατήσω μια Πρωτομαγιά. 

Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα 
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα. 

Μα τώρα που ξυπνήσανε τα φίδια 
εσύ φοράς τα αρχαία σου στολίδια 
και δε δακρύζεις ποτέ σου μάνα μου Ελλάς 
που τα παιδιά σου σκλάβους ξεπουλάς. 

Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα 
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα. 

Μα τότε που στη μοίρα μου μιλούσα 
είχες ντυθεί τα αρχαία σου τα λούσα 
και στο παζάρι με πήρες γύφτισσα μαϊμού 
Ελλάδα Ελλάδα μάνα του καημού. 

Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα 
μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα. 

Μα τώρα που η φωτιά φουντώνει πάλι 
εσύ κοιτάς τα αρχαία σου τα κάλλη 
και στις αρένες του κόσμου μάνα μου Ελλάς 
το ίδιο ψέμα πάντα κουβαλάς.